Naast inkomen wordt wonen steevast genoemd als grootste bekommernis voor mensen in armoede. Het is een van de thema’s waar we ons het meest zorgen over maken. Voor het Netwerk tegen Armoede is het recht op wonen prioritair.
Ongeveer 155.000 gezinnen staan op de wachtlijst voor een sociale woning. 52% van de private huurders betaalt meer dan 30% van het inkomen aan wonen, voor sociale huurders gaat het om 23%. 3 op 10 private huurders houdt na het betalen van de huur onvoldoende over om menswaardig te kunnen leven. 30% van de private huurwoningen zijn in slechte staat. 44% van die sociale woningen voldoen niet aan de normen (Steunpunt Wonen, 2018). Wekelijks worden 232 huurders bedreigd met uithuiszetting (VVSG, 2019). De cijfers spreken voor zich. Het recht op wonen voor mensen in armoede wordt niet gerealiseerd.
Mensonwaardig
Achter deze cijfers schuilen mensen en mensonwaardige situaties. Rita kampt met vocht en schimmel in haar woning. Anja heeft een huurachterstal van twee maanden omdat ze te weinig inkomen heeft en niets vindt onder de 600 euro per maand. Fatma staat al 8 jaar op de wachtlijst voor een sociale woning. Andy woont al een jaar in een garage.
Op basis van deze schrijnende ervaringen en de expertise van mensen in armoede formuleren wij oplossingen en stappen wij naar het beleid. Samen met hen proberen wij de dialoog aan te gaan met beleidsmakers op lokaal en Vlaams niveau. Al decennialang blijven opeenvolgende regeringen al te vaak doof voor de oplossingen die wij als Netwerk, samen met heel wat partners en onafhankelijke onderzoekers, naar voren schuiven: hoger bouwritme van sociale woningen, heroriëntering woonbonus richting huurmarkt, versterking van de private huurmarkt door verhuurders én huurders te ondersteunen, beter en breder toegankelijke huursubsidie. Daarom hebben wij, naast de noodzakelijke dialoog, ook steevast geïnvesteerd in juridische acties. De Woonzaak past dus perfect in onze missie en is een aanvulling op ons politieke en sensibiliserende werk.
Vlaamse regering toont gebrek aan ambitie
De plannen van de nieuwe Vlaamse regering stemmen weinig hoopvol. Ondanks herhaaldelijke oproepen tot meer investeringen in sociale woningen, wordt de toegang tot de sociale huurmarkt verder beperkt. Ambities voor de versterking van de kwaliteit en betaalbaarheid van de private huurmarkt of de aanpak van dakloosheid ontbreken. Met de Woonzaak willen we dus de Vlaamse regering via een Europese juridische procedure ter verantwoording roepen. Via een brede campagne willen we het recht op wonen hoog op de publieke en politieke agenda blijven plaatsen. Een veroordeling van de Vlaamse overheid is voor ons geen doel op zich. We hopen wel dat deze procedure de dialoog aanscherpt en de regering aanzet om verder te kijken dan symboolbeleid en daadkracht te tonen in het woonbeleid.