Woonzaak pleit voor een fundamenteel rechtvaardig woonbeleid in Vlaanderen. Want wonen is een grondrecht maar het blijft in Vlaanderen nog voor te veel mensen dode letter. Als eerste stad ondersteunt Leuven nu Woonzaak met een eigen engagementsverklaring, pleit ze voor meer beleidsinstrumenten voor lokale besturen en vraagt ze overleg met andere overheden om ervoor te zorgen dat iedereen op een menswaardige manier kan wonen.
Betaalbaar en kwaliteitsvol wonen vormt een grote uitdaging in Vlaanderen. 170.000 gezinnen staan op de wachtlijst voor een sociale woning, de kwaliteit van bijna de helft van de private huurwoningen is ontoereikend en drie op de tien private huurders houdt na het betalen van de huur onvoldoende over om menswaardig te leven.
“Wonen is een grondrecht en een belangrijke hefboom voor een menswaardig leven en rechtvaardige samenleving. De overheid heeft dan ook de plicht om ervoor te zorgen dat iedereen een degelijk dak boven zijn hoofd heeft. Als lokaal bestuur nemen we onze verantwoordelijkheid om dit grondrecht zoveel mogelijk te realiseren en gebruiken we alle instrumenten die voor handen zijn om dat recht op wonen mee te realiseren,” licht schepen van wonen Lies Corneillie toe. “Maar we stellen vast dat we dat recht op wonen enkel kunnen realiseren als àlle overheden hun verantwoordelijkheid nemen. Door onze steun aan Woonzaak willen we ons uitspreken voor het recht op wonen voor iedereen.”
Meer beleidsinstrumenten
De stad neemt allerlei initiatieven om het recht op wonen te realiseren. Ze put hiervoor alle instrumenten en mogelijkheden uit die ze tot haar beschikking heeft. Zo rolde Leuven begin dit jaar een brede strategie uit rond dak- en thuisloosheid, biedt ze een huurpremie aan voor wie op de wachtlijst staat voor een sociale woning en voert ze een intensieve strijd tegen huisjesmelkerij en leegstand. Recent vond ook een succesvolle eerste infodag over de opstart van Community Land Trust plaats.
“Maar het is duidelijk dat we meer willen kunnen doen voor wie het moeilijk heeft op de woonmarkt. We hebben daarvoor nood aan meer beleidsinstrumenten en initiatieven”, verduidelijkt Corneillie. “We grijpen Woonzaak aan om ervoor te pleiten voldoende instrumenten te krijgen zodat we een nog daadkrachtiger woonbeleid kunnen voeren. We hopen dat Woonzaak mee zal leiden tot een goede analyse over welke instrumenten op welk beleidsniveau beschikbaar moeten zijn voor een goed woonbeleid.”
Een gedeelde verantwoordelijkheid van verschillende overheden
“We zien het realiseren van het recht op wonen als een gedeelde verantwoordelijkheid tussen de diverse beleidsniveaus”, gaat Corneillie verder. “Het is ook belangrijk dat andere overheden zelf alle instrumenten uitputten om het grondrecht op wonen voor iedereen te realiseren.” De stad wil dan ook graag in overleg gaan met de andere overheden om dit recht samen te realiseren.
“We zijn verheugd dat stad Leuven ons breed gedragen initiatief onderschrijft. Steden en gemeenten worden als geen ander geconfronteerd met de woonproblematiek van hun inwoners. Wij lezen dit als een duidelijke roep naar Vlaanderen om ook zijn verantwoordelijkheid te nemen, want daar liggen bepalende sleutels die een groot verschil kunnen maken om het recht op wonen in de praktijk te brengen voor elke Leuvenaar en elke Vlaming. We hopen dat de Leuvense onderschrijving nog veel meer lokale besturen mag inspireren om samen met ons aan de kar te trekken voor een fundamenteel rechtvaardig woonbeleid”, reageert Hugo Beersmans, woordvoerder van Woonzaak.
Woonzaak
Concreet zal Woonzaak via een Europese procedure bij het Europees Comité voor Sociale Rechten de problematiek aankaarten. Dat comité gaat na of landen de bepalingen uit het Europees Sociaal Handvest naleven. Dit handvest is een mensenrechtenverdrag dat werd afgesloten binnen de Raad van Europa en stelt onder meer dat de overheid verantwoordelijk is voor degelijke en betaalbare woonruimte. Die procedure kan leiden tot een veroordeling, die op zich niet bindend is, maar wel reële impact kan hebben op nationale wetgeving.
Daarnaast wil Woonzaak het draagvlak vergroten om de wooncrisis een halt toe te roepen. Daarom voert Woonzaak een campagne over het recht op wonen om zo een brede beweging op gang te trekken. Ondertussen staan al 38 organisaties achter Woonzaak die het pleidooi onderschrijven door een eigen engagementsverklaring.