Gent kwam uit zijn kot en de Gentenaars spraken zich overduidelijk uit in een referendum. Meer dan 33.000 stemgerechtigden kwamen opdagen om stelling in te nemen over betaalbaar wonen. De behoorlijk moeilijke en interpreteerbare vragen hielden de mensen niet weg van de stembus. Het was maar liefst 24 jaar geleden dat er in Gent voldoende mensen kwamen opdagen voor een geldige volksraadpleging. De Gentenaars grepen hun kans, waren eensgezind over de nood aan meer sociaal en betaalbaar wonen en gaven hun stad dus huiswerk mee.
Gent zal uit zijn pijp moeten komen, nog veel meer dan dat ze vandaag doen en wat ze uitvoerig in de begeleidingsbrochure bij de volksraadpleging uit de doeken deden, maar zal dat niet alleen kunnen. Want de echte handvaten om betaalbaar wonen te realiseren liggen op Vlaams niveau. Lees er de missie van het Vlaamse woonbeleid nog maar eens op na:
“Iedereen heeft recht op menswaardig wonen. Daartoe moet de beschikking over een aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden bevorderd.”
Mocht dat gelukt zijn, dan was de strijd om het recht op wonen gestreden en was er van een referendum geen sprake. Maar met een papieren recht op wonen zijn burgers in onzekere, niet kwaliteitsvolle en/of te dure woningen niet geholpen.
Vlaanderen schrijft het script
Lokale besturen zijn de regisseurs die dit Vlaamse woonbeleid vorm moeten geven, maar Vlaanderen schrijft het script en draagt de eindverantwoordelijkheid. En als Vlaanderen beslist om de huurprijsblokkering voor energieverslindende panden op te geven, dan wordt het leven van heel wat Gentse huurders duurder. Als Vlaanderen de sociale huursector in een verplichte en ongeziene fusie duwt, dan komen er ook in Gent minder sociale woningen bij en als Vlaanderen de huurwaarborg op drie maanden zet, dan moeten ook de Gentse huurders zich daarnaar schikken.
Een echte omslag naar een fundamenteel rechtvaardig woonbeleid, kan enkel als ook Vlaanderen zijn verantwoordelijkheid neemt. Dat minister van wonen Mathias Diependaele zijn beleid ook nu niet wil bijsturen, is teleurstellend. Maar het succes van het referendum, geeft al wie vecht voor het recht op wonen heel wat wind in de zeilen. Wonen zal ook tijdens de Vlaamse verkiezingen een centraal thema zijn. Niet in het minst als het Europees Comité voor Sociale Rechten Vlaanderen veroordeelt voor zijn gebrekkige woonbeleid.