Bij Payoke staan we in voor het opvangen en begeleiden van slachtoffers mensenhandel. Jaarlijks ondersteunen we ruim 200 slachtoffers bij hun juridische proces en verblijfsdocumenten. Daarnaast bieden we ook intensieve psychosociale begeleiding; menselijke behandeling en ondersteuning in het dagdagelijkse leven van de slachtoffers, waarbij de (re-)integratie een zeer belangrijk aspect is.
De woonbegeleiding van Payoke is dagelijks in de weer om geschikte huisvesting te organiseren voor onze doelgroep, die de eerste maanden van de begeleiding in een gespecialiseerde opvang verblijft. Onze woonbegeleiding is ontstaan uit de noodzaak om gericht in te zetten op de zoektocht naar degelijke huisvesting voor onze mensen, en om expertise te kunnen ontwikkelen in dit veld. Het is belangrijk om zowel de ‘taal’ van de hulpverlener als de ‘taal’ van de huisbaas te kunnen spreken. We moeten ons kunnen verplaatsen in de leefwereld van onze doelgroep, maar ook in die van de eigenaar. Zo kunnen we bruggen en relaties opbouwen. Een gemiddelde woonbegeleiding bestaat uit drie maanden intensief werk en nazorg zolang de persoon in begeleiding is.
Er is veel veranderd sinds Payoke 18 jaar geleden de woonbegeleiding formaliseerde. De huurprijzen zijn enorm gestegen. En hoewel er binnen OCMW ook aanpassingen kwamen (installatiepremies en hogere leeflonen), is dit nog steeds geen garantie op het vinden van een degelijke woonst. Naast de financiële kwestie spelen er immers nog veel andere uitsluitingsmechanismen.
Onze doelgroep is zeer kwetsbaar. Het is voor hen niet eenvoudig om te communiceren met een huisbaas. Zij kennen of begrijpen de regels niet altijd, en durven vaak geen duiding vragen aan de eigenaar. Taal speelt hier een rol, maar ook de machtsverhouding tussen huurder en verhuurder. Sommige eigenaars zijn hier zeer duidelijk in: “Ik communiceer enkel in het Nederlands.”. Maar ook ronduit racistische uitspraken doen zich vaak voor: “Indische keuken stinkt en gaat de waarde naar beneden halen.”, of “Afrikaanse vrouwen zullen zichzelf gaan prostitueren in mijn appartement.”
Ondanks deze realiteit boeken we successen. We informeren en sensibiliseren huisbazen over onze werking en overtuigen hen van de meerwaarde die we kunnen bieden. Als ze met ons samen werken hebben ze immers een extra persoon die mee waakt over het welzijn van de huurder. Dit geeft huisbazen een extra garantie en neemt een hoop zorgen weg. Maar ook naar onze doelgroep neemt onze aanwezigheid zorgen weg. Vanuit deze positie zijn we in staat om bruggen te bouwen, ervoor te zorgen dat beide partijen elkaar begrijpen en dat er een positieve relatie kan ontstaan. We brengen een verzachting binnen in de verhouding tussen huurder en verhuurder. Zo hebben we de laatste vijf jaar 101 slachtoffers aan een woning kunnen helpen.
Toch blijft de woningmarkt duurder worden en mensen uitsluiten. Immobiliënkantoren zwaaien de plak. Zij verhogen de drempel voor veel mensen nog verder. Ze maken onderlinge afspraken en vragen kandidaat huurders om aan te tonen dat zij een inkomen hebben dat drie keer de huurprijs bedraagt. Dit is pure uitsluiting.
Iedereen verdient het om een dak boven het hoofd te hebben. Iedereen verdient het om veilig te kunnen wonen en op een correcte manier behandeld te worden. Payoke onderschrijft de strijd voor een rechtvaardige woonmarkt en sluit zich vol overtuiging aan bij de Woonzaak. Door ons te verenigen versterken we elkaar, waardoor we hopelijk een verschuiving in het beleid kunnen bewerkstelligen.